Pacjenci, którzy leczyli ząb kanałowo, dowiadują się niekiedy przy kolejnej wizycie, że dentysta zostawił w nim złamane narzędzie. Czasami zaplombowany ząb pobolewa i dopiero zdjęcie RTG pokazuje tkwiącą w kanale igłę lub pilnik. O sposobie postępowania w takim przypadku musi zadecydować lekarz.

Przyczyny pozostawienia narzędzia.

Podczas leczenia endodontycznego dochodzi niekiedy do złamania narzędzia. Przyczyną może być wykonanie nieprawidłowego dojścia do komory zęba. W takim przypadku podczas czyszczenia kanałów pojawiają się zbyt duże naprężenia narzędzia. Drugi powód to zastosowanie zużytych narzędzi, które utraciły swoją elastyczność. Trzecia przyczyna to brak doświadczenia i wprawy dentysty. Nieprzestrzeganie procedur leczenia kanałowego zwiększa ryzyko tego powikłania.

Sposoby usuwania narzędzia z kanału zęba.

Nie jest to prosty zabieg, a każdy przypadek trzeba rozpatrzeć indywidualnie. Rzetelny lekarz przed przystąpieniem do pracy zaleci wykonanie cyfrowego zdjęcia RTG. Daje ono większe możliwości diagnostyczne. Trójwymiarowy obraz kanału pozwala precyzyjnie zlokalizować narzędzie, a także lepiej ocenić grubość i kształt kanału i tym samym przewidzieć potencjalne powikłania.

Nieocenioną pomocą przy usuwaniu narzędzi z kanału zęba jest również praca z mikroskopem. Tak jak cyfrowe zdjęcie RTG pozwala planować, tak mikroskopowe  powiększenie pomaga dokładnie wykonać pracę.

Do usunięcia złamanego narzędzia dentyści używają zwykłego lub specjalistycznego sprzętu endodontycznego. Jeśli kanał jest prosty, a tkwiący w nim fragment widać blisko ujścia, być może da się go po prostu wyciągnąć. Czasem głęboko tkwiący odłamek trzeba poluzować – służą do tego na przykład ultradźwięki i intensywne płukanie kanału. Niezależnie od zastosowanej techniki jest to zabieg żmudny i pracochłonny, który trzeba wykonywać bardzo ostrożnie. Nieumiejętne usuwanie złamanego narzędzia może skończyć się wepchnięciem go głębiej lub nieodwracalnym uszkodzeniem zęba.

Kiedy lepiej zostawić narzędzie w kanale zęba?

Wiele zależy od tego, w którym momencie leczenia doszło do złamania narzędzia w kanale. Jeśli stało się to w trakcie czyszczenia, istnieje ryzyko pojawienia się zakażenia bakteryjnego, co spowoduje ból pozornie wyleczonego zęba. W takim przypadku leczenie endodontyczne trzeba będzie powtórzyć, co naraża pacjenta na dodatkowy dyskomfort i koszty. Jeśli narzędzie złamało się pod koniec zabiegu endodontycznego, może nie dawać żadnych niepożądanych objawów. Lekarz może wówczas podjąć decyzję o jego pozostawieniu w kanale.

Złamanie narzędzia podczas zabiegu jest powikłaniem, ale zatajenie tego faktu przed pacjentem – już poważnym błędem. Może stać się podstawą do dochodzenia odszkodowania.